Mdou Moctar - Kleine wervelstormen van tot euforie leidende noten

De Belgische/Rwandese Dushime (geboren in Kigali) mocht een uitverkochte zaal op temperatuur brengen. Deze sympathieke verschijning is duidelijk niet voor één gat te vangen. Zo acteerde ze in het veelbesproken ‘Lam Gods’ van Milo Rau, imponeerde ze met twee lange zangpartijen in "Black/ The sorrows of Belgium" van Luk Perceval en poseert ze voor het rebelse lingeriemerk ‘La fille d'O’ terwijl ze op muzikaal vlak onder andere samenwerkte met het draaitafelcollectief Noannaos.
In Oostende mochten we kennis maken met haar eigen project. Handig laveerde ze haar wat dromerige zang tussen vooraf opgenomen, Afrikaans klinkende zangsamples waarbij ze begeleid werd door een jongeman op spaarzame synths. De veelal ingetogen muziek gecombineerd met haar gracieuze bewegingen kwam dicht in de buurt van een performance. Het deed wat denken aan Ibeyi qua sound en zang.
Hoewel ik vermoed dat velen, die toch gekomen waren voor een gitaarfestijn, hier niet zoveel aan hadden bleef het de ganse set muisstil. Dat zegt uiteraard veel en niet alleen over de discipline van de toeschouwers. We zagen dan ook een bekoorlijke set van Dushime die wat mij betreft toch iets te sober was aangekleed.

De biografie van Mdou Moctar leest als een sprookje. Geboren in 1984 of 1986 als Mahamadou Souleymane in een klein, afgelegen, diep religieus dorpje in Niger leert hij artiesten als Abdallah Oumbadougou kennen en besluit hij om elektrische gitaar te gaan spelen. Aangezien zijn familie elektrische muziek afkeurt, ziet hij zich genoodzaakt zelf een gitaar in elkaar te knutselen met behulp van wat planken en fietsremkabels. De gitaartechniek krijgt hij onder de knie via YouTube filmpjes van Eddie Van Halen. In 2008 trekt hij naar Sokoto in Nigeria om er zijn debuutplaat ‘Anar’ op te nemen. De plaat wordt echter nooit officieel uitgebracht maar toch worden sommige nummers via mobiele telefoonnetwerken erg populair. In 2013 krijgt hij plots telefoon van Christopher Kirkley uit Portland, Oregon en labelbaas van ‘Sahel Sounds’ en dan gaat het plots snel. Er komt een liveplaat op Sahel Sounds, het debuut krijgt dan toch een officiële release en Mdou speelt de hoofdrol in de allereerste touareg-film ‘Akounak Tedalat Taha Tazoughai’."Rain the color blue with a little red in it" is in feite een remake van Prince's “Purple rain" maar purple bestaat niet in het Tamajeq, vandaar die wat eigenaardige titel. Er volgen nog wat platen bij Sahel Sounds waarvan ‘Ilana: The Creator’ uit 2019 voor een wereldwijde doorbraak zorgt. Vorig jaar tekent hij bij het gerenommeerde ‘Matador Records’ en wordt ‘Afrique victime’ overal laaiend enthousiast onthaald.
En nadat hij in de AB en Het Bos al voor een uitverkochte zaal mocht spelen lukte dat hem ook nog eens in De Grote Post.

Voor een gemengd publiek, jong en oud, verschenen de vier, piekfijn uitgedost in traditionele touareg kledij. Naast Mdou Moctar zagen we Souleymane Ibrahim op drums, Ahmoudou Madassane op ritmegitaar en Mikey Coltun op bas. Die laatste, tevens producer, is toch wel een fenomeen. Telkens hij de groep wil vervoegen in Agadez, Niger heeft hij daar een vliegreis vanuit Brooklyn van 20 uur plus een busreis van 28 uur voor over. Moctar wordt wel eens de Jimi Hendrix van de Sahara genoemd maar tijdens het ganse optreden heb ik niet één keer aan Hendrix moeten denken. Beiden zijn extreem getalenteerde, linkshandige gitaristen maar daar houdt de vergelijking op. Hun muzikale werelden liggen immers mijlenver van elkaar verwijderd. Zelf vermelden ze ZZ Top, Black Sabbath, Van Halen, Black Uhuru en zelfs Black Flag als invloeden maar die zijn dat wel ontzettend goed geïntegreerd in hun sound. Die 70s retro zit duidelijk geworteld, een Rare Earth borrelt duidelijk op.
Mdou Moctar creëert een eigen universum waarin er zeker Westerse aanknopingspunten zijn maar de traditionele touareg muziek wordt nooit verloochend. Helemaal in het begin van de set verontschuldigde Moctar zich aan de mensen vooraan omdat het geluid daar nogal hard zou staan. Het waren meteen zijn enige woorden in een bovendien ook nog eens erg statische set. Enkel Moctar zelf durfde al eens een stapje achteruit te zetten, de anderen bleven aan hun plaats genageld. Het deerde niet, integendeel, het gaf nog meer ruimte aan de muziek die hier de enige taal was die iedereen verstond. Het volk bleek meteen gefascineerd door de enorme intensiteit die dit viertal wist te bereiken. Knappe, melodieuze songs gekapseld in een onwrikbare, hypnotiserende sound en een gitaar die telkens weer alle aandacht naar zich toe wist te zuigen.
Mdou Moctar leek wel één geworden met zijn witte Fender Stratocaster, breed lachend als hij een aanmoediging kreeg uit de zaal. Voortdurend ontketenden zijn onwezenlijke vingers kleine wervelstormen van tot euforie leidende noten. De groep eindigde met "Afrique victime", titeltrack en tevens prijsnummer van de laatste plaat waarin de onheuse behandeling van Afrika op de korrel wordt genomen.
Nog één keer liet Moctar zich gaan en masseerde hij letterlijk de snaren van zijn gitaar. Adembenemend! De roep om een bis bleef uiteraard niet uit en zijn drie medemuzikanten waren al snel terug. Nadat iemand uit het publiek hem een plectrum kon bezorgen verblijdde Ahmoudou Madassane ons nog met een fors, volledig instrumentaal gitaarnummer maar Mdou Moctar zelf, die kregen we niet meer te zien. Hoe dat kwam, daar hebben we het raden naar. Dit was wel de laatste dag van de ramadan, misschien loerde de uitputting wel om de hoek.

Organisatie: VZW De Zwerver - Leffingeleuren, Leffinge