Een luie, zalige zondag ... dit was het gevoel dat je kreeg bij het beluisteren van de zoetgevooisde stem van Andey Bey en zijn trio. Op zijn 68 ziet de zanger er nog heel hip uit voor zijn leeftijd. Andey Bey is terug van weggeweest en beleeft een revival. De man kende heel wat successen in de jaren ‘60, onder andere met zijn twee zussen als trio Andy and the Bey Sisters, maar bleef een hele tijd weg uit de muzikale scène. Pas in de late jaren ’90 kwam hij weer terug. Bey heeft een heel diep, narratieve stem waarbij je je heel levendig kan voorstellen waarover hij zingt. Het valt echter op dat hijzelf dat niet zo goed meer kan en dat hij zijn teksten nodig heeft om zich daaraan te herinneren. Nu, het is hem vergeven gezien zijn leeftijd ... Bey was wakker, maar kon slechts op matige belangstelling rekenen en de reactie van het publiek was dan ook erg lauw. Op het einde kon er zelfs geen behoorlijk applaus vanaf wat het optreden deed eindigen in mineur en de zanger dan maar zonder bis-nummer afdroop. Toch was dit niet per se aan Bey gelegen. Iedereen leek echter nog in een zondagnamiddagroes te verkeren.

Het Robin Verheyen International Quartet eiste veel meer van de toehoorders. Dit is geen achtergrondmuziek en vergt concentratie. Het pleit echter wel voor Verheyen dat hij de toeschouwers een uur en een half kon boeien met uiterst gestileerde muziek. De saxofonist streeft allerlei klankeffecten na, zonder dit tot het uiterste te drijven. Zo gebruikt hij de vleugelpiano als klankkast voor zijn sax. Hij gaat over van een zenuwachtig staccato naar zeer vloeiende bewegingen en blijft zo creatief bezig. Op die manier is er interactie met het publiek. Want zelf is Verheyen geen spreker, hij laat de muziek graag voor zich spreken en doet dat goed. Net voor het laatste nummer stelt hij zijn kwartet voor. De door de wol geverfde drummer Dré Pallemaerts, de creatieve pianist Bill Carrothers en de veelzijdige bassist Nic Thys, die we in een heel andere formatie aan de slag zagen bij Groove Thing de vorige dag. Nic Thys speelde dan ook een schitterende solo, ditmaal op contrabas en toonde zich als één van de publiekslievelingetjes. Als afsluiter speelde Verheyen het nummer “Medition”, waarbij hij als voorspel de piccolo bespeelde. Het meditatieve karakter van het nummer ging al snel over toen hij terug op de sax overschakelde. Een zenuwachtig spel maakte zich meester van het kwartet. Dit optreden bewees het kunnen van de jonge saxofonist zonder meer, als componist én als uitvoerder. Maar misschien moet hij toch een beetje van zijn serieux laten varen. Soms had ik meer de indruk op een begrafenis te zijn dat op een zondags festival. Jazz is een kunstvorm en vergt af en toe veel van een muzikant. Dit hoeft echter niet te betekenen dat er geen lachje meer af kan! De jazzliefhebber heeft zo al een reputatie ...

Dit geldt in nog veel grotere mate voor de act die erop volgde, het trio Muhal Richard Abrams, George Lewis en Roscoe Mitchell. Drie heren die stuk voor stuk veel betekend hebben in de evolutie van de moderne jazz en die veel aanzien genieten. Zo zijn ze alle drie lid van de Association for the Advancement of Creative Musicians (AACM). In de jaren ‘60 waren deze drie muzikanten elk revolutionair op hun manier en hebben ze elk op hun manier bijgedragen tot een enorme vernieuwing in de muziek. Dit optreden was gewijd aan het experiment en aan de improvisatie. George Lewis speelde niet enkel op zijn trombone, maar beroerde ook af en toe zijn laptop om hieruit enkele geluidseffecten te toveren. Hoe modern deze muziek voor vele mensen ook mag klinken, men mag niet vergeten dat dit soort muziek niet meer zo nieuw is en intussen ook al behoort tot de muziekgeschiedenisboeken. Vele mensen verlieten de zaal, andere beleven verbaasd toekijken en nog anderen reageerden met een groot enthousiasme. Mijzelf kon dit optreden niet de hele tijd boeien, althans niet op een festival. Hierbij deel ik dan ook de mening van Klara-commentatror Marc van den Hoof: dit is muziek om alleen te beluisteren en om over na te denken. Bovendien vraag ik mij wel af of alle mensen die wild enthousiast op deze muziek reageerden werkelijk hebben genoten van de performance, of gewoon meenden dat dit goed moét gevonden worden. Naar mijn bescheiden mening zijn de drie muzikanten inderdaad drie grote vernieuwers van de muziek, die zeker hun plaats hebben verdiend in de muziekgeschiedenis, maar was het optreden van zondag niet zo buitengewoon en inspirerend zoals sommigen dit willen afschilderen.

Wynton Marsalis is dan ook een heel ander pak mouwen. Eén van de grootste levende iconen van de jazz. Voor sommigen een vernieuwer, voor anderen dan weer te conservatief. Echter iedereen is het er roerend over eens dat het een virtuoos trompettist betreft, die zijn toehoorders werkelijk kan mee loodsen naar een andere wereld. Toch is Marsalis allesbehalve wereldvreemd en staat hij met zijn beide benen in de echte wereld. Het typeert Marsalis dan ook dat hij rel schopt en reageert tegen alles wat hij rond zich ziet gebeuren: discriminatie, oorlog, vrouwen- en rassenhaat, ... Zondagavond liet hij echter weinig van dit horen en liet hij het publiek een staaltje echte New Orleans-jazz horen. Niet enkel Marsalis was subliem, maar ook de muzikanten die hij meebracht zijn wereldklasse. Dan Nimmer deed zich opmerken aan de piano (superklasse!), Walter Blanding jr. speelde de sax, Carlos Henriquez op bas en Ali Jackson aan de drums. Deze band, die samen de CD ‘From the Plantation to the Penitentiary’ opnamen, waren geweldig goed op elkaar ingespeeld. Wynton staat dan ook, net als zijn broer en saxofonist Branford Marsalis, bekend als een perfectionist. Dit werd even in de war gestuurd door de komst van a real legend: Toots Thielemans. Het publiek ging door het dolle heen. Het zorgde dan ook voor een heel ontroerend moment, maar je merkte dat speelvogel Toots even alles in de war bracht in een perfect op elkaar afgesteld Quintet. Toots was echter heel welkom en werd met alle égards behandeld. Marsalis bleek dan ook de perfecte afsluiter van een heel geslaagd festival!

Organisatie: Jazz en Muziek vs Gent Jazz Festival
Info op http://www.jazzmiddelheim.be
Fotoshoots door huisfotograaf Jos L Knaepen